هوشمند سازی چیست ؟
امروزه نصب و اجرای سیستم های هوشمند مدیریتی و اتوماسیون خانگی ( BMS ) که یکی از ضرورت های صنعت ساختمان به شمار می آیند. بطور کلی هوشمند سازی به دو بخش تقسیم می شود :
الف) اتوماسیون ساختمان
با نصب و اجرای سیستم مدیریت ساختمان ( BMS ) ، کلیه تجهیزات الکترونیکی مشترک ساختمان اعم از موتورخانه، سیستم های سرمایشی و گرمایشی، هوا سازها، چیلرها، آسانسورها، سونا و استخر، برق اضطراری، روشنایی، کنترل تردد، اعلام و اطفاء حریق، دوربین های مدار بسته و سیستم های حفاظتی همگی به صورت یکپارچه قابل کنترل هستند و به صورت خودکار توسط سنسورها و حسگرهای مختلف و برنامه های از قبل تعیین و تعریف شده تنظیم می شوند بنابراین اهداف اتوماسیون ساختمان با توجه به عملکرد این تجهیزات بر اساس زمان های مختلف مصرف، از مدار خارج کردن تجهیزات در زمان هایی که بار مصرف کم است و یا اطلاع رسانی از معیوب شدن بخش های مختلف تحقق پیدا خواهند کرد.
اتوماسیون محل کار
ب) اتوماسیون خانه یا محل کار
به دلیل شخصی بودن خانه یا محل کار می توان از تکنولوژی ها و سیستم های بسیاری جهت تکمیل نمودن هوشمند سازی استفاده کرد و لذت زندگی را در این محیط هوشمند دو چندان تجربه نمود.
علاوه بر لوکس شدن محیط، می توان کنترل کلیه لوازم برقی و الکتریکی از هر جای دنیا اجرای سناریوهای از پیش تعیین شده، کنترل انرژی مصرفی، تنظیم نور محیط به صورت خودکار نسبت به نور خورشید، تنظیم دمای محیط بر اساس پارمترهایی همچون : تعداد نفرات حاضر در محیط، نوع کاربری محیط و نور خورشید؛ کنترل پرده ها و نیز بهره وری از سیستم های نظارتی ـ حفاظتی، کنترل تردد، برق اضطراری ، حس گرهای حرکتی ، حضور و تشخیص نشت گاز و… را به دست گرفت. بنابراین افزایش عمر لوازم برقی ، کاهش هزینه ها ، ایجاد بستر آسایش و رفاه و تامین امنیت را می توان از ویژگی ها و مزایای اتوماسیون خانگی معرفی نمود.
مراحل کار سیستم های هوشمند مدیریتی بدین شکل است که ابتدا می بایست اطلاعات توسط حسگرها و عملگرها دریافت شود، سپس فرمان های از قبل تعیین و تعریف شده توسط کنترل کننده مرکزی پردازش، صادر و برای دستگاه های مصرفی به منظور اجرا ارسال می گردند.
خانه هوشمند بی سیم به روش هوشمندسازی گفته می شود که در آن از کابل یا سیم انتقال دیتا جهت برقراری ارتباطات استفاده نمی شود. این روش نقطه مقابل روش هوشمندسازی سیمی متداول می باشد که از سیم یا کابل برای ارتباط بین تجهیزات استفاده می شود. البته بایستی توجه شود که هر دو روش هوشمندسازی بی سیم و هوشمندسازی سیمی نیازمند سیم برق جهت برق رسانی هستند و تفاوت آنها در نیاز به سیم یا کابل انتقال دیتا می باشد.
چرا خانه هوشمند بی سیم:
خانه هوشمند بی سیم با توجه به محدودیت های روش های سیمی متداول و تقاضای بازار به سیستم هایی به وجود آمد که نیاز به سیم کشی اضافه را حذف کنند. محصولات یک سیستم خانه بی سیم قابل اجرا در هر مرحله از ساخت و قابل نصب در ساختمان های ساخته شده موجود را دارند. ضمن اینکه هوشمندسازی بسیاری از تجهیزات تنها به روش بی سیم قابل اجرا می باشد. دو عامل فوق مهمترین مزایایی روش های بی سیم می باشند.
استفاده از سیستم های خانه هوشمند بی سیم در مقایسه با روش های سیمی چالش ها و مشکلات خاص خود را دارد. مهمترین چالش های سیستم های خانه هوشمند بی سیم وجود نویز، اختلال، امنیت کمتر و محدودیت برد سیستم است که در پروتوکل های ابتدایی این سیستم مانند RF433 مشاهده می شود. در پروتوکل های پیشرفته تر خانه هوشمند مانند Zwave و Zigbee مشکلاتی مانند نویزپذیری، اختلال و محدودیت برد حل شده است. ضمن اینکه امنت سیستم نیز بطور چشمگیری بهبود یافته است.
مهمترین مزایای پروتوکل های Zwave و Zigbee عبارتند از:
- امنیت بالا: سیستم های فوق از کدینگ پیچیده ای استفاده میکنند که نفوذپذیری و هک کردن این سیستم ها را بسیار دشوار می سازد.
- قابلیت تشکیل شبکه مش: در این سیستم ها ماژول ها خود تقویت کننده سیگنال مربوط به ماژول های دیگر می شوند. در نتیجه هر چه تعداد تعداد ماژول ها افزایش یابد شبکه قویتری تشکیل می شود. وجود قابلیت مش باعث افزایش برد سیستم در عین حال کاهش مصرف انرژی سیستم می شود.
- مصرف توان بسیار کم: پروتوکل های Zwave و Zigbee مصرف توان بسیار کمی دارند که باعث میگردد در تجهیزاتی که از باطری استفاده میکنند عمر باطری به چندین سال افزایش یابد. ویژگی فوق در سایر پروتوکل ها مانند wifi یا Bluetooth دیده نمی شود.
مزایای سیستم خانه هوشمند بی سیم مبتنی بر Zwave و Zigbee باعث رشد بسیار سریع این سیستم ها در سالهای اخیر شده است. در این میان سیستم های مبتنی بر Zwave بدلیل سازگاری بالاتر تجهیزات با یکدیگر بیشتر از Zigbee رشد داشته اند.به دلیل مزایای خاص سیستم های هوشمند بی سیم مانند Zwave و Zigbee مفهوم اینترنت اشیا یا (IOT (Internet of Thing بیشتر روی بستر بی سیم در حال گسترش می باشد.
این سیستم بسیار ساده و قابل اجراست و هزینه پایینی دارد.